کودکان در طول رشد خود به معیارهای رشدی خاصی دست پیدا می‌کنند. اولین مرحله یک لبخند ساده یا تکان دادن دست برای پدر و مادرشان است که همه به عنوان معیارهای رشدی شناخته می‌شوند. کودکان با بازی کردن، یادگیری، فعالیت، حرف زدن، حرکت کردن و … به این معیارها دست پیدا می‌کنند. بنابراین گفتار و حرف زدن یکی از مهم‌ترین معیارهای رشدی است که والدین یا مراقبان کودک باید به آن توجه کنند. یکی از علائم اوتیسم یا تاخیر گفتار می‌تواند نرسیدن به معیارهای رشدی گفتاری باشد.
یک کودک با رشد معمولی در سال اول زندگی خود می‌تواند چندین کلمه را بیان کند، بله یا نه بگویند، سرش را به نشانه بله و نه تکان بدهد و به یک شیء خاص اشاره کند. یک کودک دو ساله می‌تواند حدود 50 کلمه را بیان کند و در جملات 2 یا 3 کلمه‌ای حرف بزند. دایره لغات یک کودک 3 ساله با رشد معمولی تا 1000 کلمه است. آنها می‌توانند جملات 4 یا 5 کلمه‌ای بسازند. این معیارهای رشدی به شما کمک می‌کند متوجه شوید کودک از نظر رشدی در چه مرحله‌ای می‌باشد.
بیشتر بخوانید: علائم اوتیسم
تشخیص اوتیسم یا تاخیر گفتار
هر کودک با سرعت و شیب خاصی رشد می‌کند و این معیارهایی که قبلاً گفتیم تنها به صورت کلی اعتبار دارند؛ پس به گفته بهترین کلینیک گفتاردرمانی کرج،اگر به نظر برسد که کودک شما به معیارهای رشدی نرسیده است، ممکن است تاخیر گفتار تشخیص داده شود.
در ادامه بیشتر در مورد تاخیر گفتار صحبت می‌کنیم. تاخیر گفتار به معنای تاخیر در رشد مکانیسم‌های گفتاری و تولید کلمات است. اولین نکته این است که گفتار پروسه‌ای شامل ساخت کلمات معنی دار با استفاده از ساختارهایی مثل حنجره، دهان، زبان و … است.
خیلی ساده است که تاخیر زبانی را با گفتاری یکی بدانیم اما تاخیر زبانی به معنی تاخیر در رشد دانش مربوط به زبان است. همه ما می‌دانیم که تاخیر گفتاری و دشواری در یادگیری می‌توانند علائم اختلال اوتیسم باشند. البته تاخیر گفتاری منحصراً نشان دهنده اختلال طیف اوتیسم نیست. همچنین باید گفت که تفاوت محسوسی بین ارتباطات و دشواری‌های اجتماعی اوتیسم و تاخیر گفتاروجود دارد. بنابراین تشخیص اوتیسم یا تاخیر گفتار ممکن است.
با تاخیر گفتاری کودکان ممکن است نسبت به همسالان خود با سرعت کمتری به معیارهای رشدی شان دست پیدا کنند. اما در طول این مراحل آنها به وسیله بازخوردهای اجتماعی اطرافشان انگیزه پیدا می‌کنند.
کاردرمانی بهترین روش برای تشخیص و درمان اوتیسم یا تاخیر گفتار است. برای تشخیص اوتیسم یا تاخیر گفتار و شناسایی اختلالات گفتاری، توصیه می‌کنیم به سایت بهترین کلینیک کاردرمانی کرج مراجعه نمایید. همچنین می‌توانید با مراجعه به کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی فاطمه باقرزاده، بهترین مداخلات درمانی برای کنترل تاخیر گفتار را به کار ببرید.
بیشتر بخوانید: اختلال تلفظ
اختلالات گفتاری در اوتیسم یا تاخیر گفتار؟
همانطور که گفتیم گفتار به معنای تلفظ، کلام و دستکاری صداها به منظور ساخت کلمات است. تاخیر گفتار می‌تواند در طول رشد طبیعی اتفاق بیافتد. این به معنای آن است که کودک ممکن است معیارهای معمولی را طی کند اما سرعت آن نسبت به همسالان او متفاوت باشد. به علاوه اختلال گفتاری _ حرکتی می‌تواند بر توانایی هماهنگی عضلات فَک، زبان و لب‌ها تاثیر بگذارد تا صداهای دقیق را تولید کنند. بنابراین با تاخیر در بیان کلمات نیز می‌توانید از نظر اوتیسم یا تاخیر گفتار آسوده باشید.
کودکان در طول رشد خود مراحل یکسانی را طی می‌کنند. هنگامی که هنوز خردسال هستند، می‌توانند تولید صداهای بچگانه را شروع کنند. آنها می‌توانند از زبان غیر کلامی مثل زبان بدن برای برقراری ارتباط استفاده کنند و این به کودکان کمک می‌کند ارتباط و برهم کنش اجتماعی قوی‌تری داشته باشند.
در حالی که خردسالان رشد می‌کنند، شروع به تولید صداهایی می‌کنند که برای ساخت کلمات استفاده می‌شوند. با نتایج مثبتی که برای ارتباطات به دست می‌آورند، شروع به ترکیب کلمات و تبدیل آنها به عبارت‌ها می‌کنند تا توانایی‌های زبانی بیشتری را تجربه کنند. چنین معیارهایی نقش ابزار را در تست‌های تشخیصی بهترین کلینیک گفتاردرمانی کرج دارند.
با تاخیر گفتار، کودکان ممکن است در مقایسه با همسالانشان کندتر به معیارهای رشدی برسند. اما در همین مراحل نیز آنها با بازخوردهای اجتماعی که از اطرافیانشان می‌گیرند تحریک می‌شوند و انگیزه پیدا می‌کنند. آنها به ایجاد روابط و همبستگی‌های قوی با اطرافیانشان، مثل همسالان و والدینشان تمایل دارند. این باعث بازخوردهای مثبت آنها به توجه دیگران و تقلید حرکات آنها می‌شود.
البته کودکانی که اختلال اوتیسم دارند، چالش‌های ارتباطی مواجه می‌شوند. این مانع از به وجود آمدن هر ارتباط اجتماعی معناداری می‌شود. کودکانی که اوتیسم با عملکرد بالا دارند، ممکن است در مقایسه با کودکانی که اوتیسم شدید دارند، بیشتر اجتماعی باشند. تاخیر گفتار در کودکانی که اوتیسم دارند نیز مشاهده می‌شود اما به صورتی دیگر؛ این باعث دشواری در تمایز اوتیسم یا تاخیر گفتار می‌شود.
کودکانی که اوتیسم دارند به طور کُلی بیشتر با علایقشان انگیزه صحبت کردن پیدا می‌کنند تا با توجه اطرافیانشان. همچنین آنها کمتر از دیگران تاثیر می‌پذیرند و حرکات اطرافیانشان را تقلید می‌کنند که این یک معیار رشدی برای اجتماعی شدن فرد به حساب می‌اید. بنابراین این تفاوت منجر به نتایج و رفتارهای متفاوتی می‌شوند که تشخیص اوتیسم یا تاخیر گفتار را راحت‌تر می‌کند.
عوامل احتمالی تاخیر گفتار در کودکان
طبق شواهد به دست آمده توسط بهترین کلینیک گفتاردرمانی کرج، تاخیر گفتار و زبانی یک مسئله شایع در میان خانواده‌هاست. انواع مختلفی از تاخیر گفتار وجود دارد که به دلایل متفاوت بروز پیدا می‌کنند. تاخیر گفتاری به معنای آن است که کودک نتوانسته با موفقیت به معیارهای رشدی خود برسد اما به طور اتفاقی به این معیارها می‌رسد. اما تاخیر گفتار ممکن است یک نقص فیزیکی یا رشدی را در کودک نشان دهد.
بنابراین در هنگام بروز تاخیر گفتار نباید تنها به اوتیسم یا تاخیر گفتار فکر کنیم و عوامل دیگری را نیز در نظر بگیریم. در اینجا چند عامل احتمالی تاخیر گفتار را به شما معرفی می‌کنیم که شامل:
اختلالات گفتاری و زبانی
اگر یک خردسال بتواند بدون کلام و مفهومی ارتباط برقرار کند اما قادر نباشد که کلمات را بیان کند، ممکن است تاخیر گفتار داشته باشد. همچنین کودکی که می‌تواند یک یا دو کلمه را به زبان بیاورد اما قادر نیست آنها را به صورتی که قابل فهم باشد ترکیب کند، احتمالا تاخیر گفتاری دارد. تولد زودهنگام یکی از عوامل تاخیر گفتاری است.
زبان پریشی
زبان پریشی در کودکان که به معنی یک اختلال فیزیکی است باعث عدم توانایی تشکیل درست صداها برای ایجاد کلمات می‌شود؛ یکی دیگر از عوامل تاخیر گفتاری زبان پریشی به حساب می‌آید. این مشکل تاثیری بر زبان مفهومی و ارتباطات غیر کلمات ندارد.
فقدان شنوایی
عدم شنوایی مناسب یا اختلال شنوایی می‌تواند باعث ایجاد دشواری‌هایی در تشکیل کلمات شود. اگر کودک شما مشکل شنوایی داشته باشد، ممکن است زمانی که اسم یک شیء را فرد را نام می‌برید، دانشی در مورد اطلاعات آنها نداشته باشند و از اشاره استفاده کنند. فقدان شنوایی به سختی قابل تشخیص است. تاخیر گفتاری یا زبانی می‌تواند نشانه‌ای برای این عارضه باشد.
مشکلات دهان
اگر یک کودک تاخیر گفتار داشته باشد، این می‌تواند به معنی وجود یک مشکل در دهان، زبان یا سقف دهان او باشد. یک عارضه که گره زبانی نامیده می‌شود باعث چسبیدن زبان به کف دهان می‌شود از شایع‌ترین مشکلات دهانی است. این عارضه باعث دشواری در تولید برخی صداهای خاص مثل ل، ر، د، ت، ز و ث می‌شود.
اختلال طیف اوتیسم
همانطور که گفتیم گاهی تشخیص اختلال اوتیسم یا تاخیر گفتار سخت می‌شود اما با راه‌حلی که قبلاً ذکر کردیم می‌توان آنها را متمایز نمود. بسیاری از مشکلات زبانی و گفتاری اغلب با اوتیسم مرتبط هستند. بهترین کلینیک گفتاردرمانی کرج که در زمینه اوتیسم فعالیت تخصصی دارد، قادر خواهد بود که با تکنیک‌ها و ابزارهای جدید درمانی بهترین روش‌های درمان اوتیسم را به اجرا در آورد.
ناتوانی‌های فکری و مشکلات عصبی
ناتوانی‌های فکری یا برخی اختلالات عصبی خاص ممکن است بر گفتار تاثیر بگذارند. مشکلات شناختی ممکن است یک دلیل برای تاخیر گفتار باشد. علاوه بر این اختلالات عصبی بر عضلات دهن تاثیر می‌گذارند که برای گفتار به آنها احتیاج داریم.
تاخیر گفتاری مرتبط با اوتیسم در 3 سالگی
گاهی اوتیسم یا تاخیر گفتار با هم مرتبط‌اند و می‌توان با تشخیص زودهنگام بهترین روش درمانی را به کار برد. زمانی که خردسال هنوز به معیارهای کلامی مورد نظر نرسیده است، احتمال یک تاخیر گفتاری وجود دارد. البته هر کودک با سرعت مختص به خود رشد می‌کند؛ بنابراین نرسیدن به یک معیار رشدی یا تاخیر در رسیدن به آن، لزوماً یک مشکل جدی را نشان می دهد.
یک کودک 3 ساله با رشد طبیعی قادر است اسم خودش را بگوید و دیگران را با اسم صدا بزند. این کودکان می‌توانند از اسم‌ها و صفت‌ها در کنار هم استفاده کنند و جملات 3 یا 4 کلمه‌ای بسازند. دایره لغات این کودکان حدود هزار کلمه است. آنها می‌توانند داستان کوتاه تعریف کنند، سوال بپرسند و از کلمات جمع استفاده کنند. اگر یک کودک 3 ساله حداقل از 200 کلمه استفاده نمی‌کند، برای دیگران دشوار است که حرف‌های او را متوجه شوند و یا اینکه با نام بردن اشیا آنها را درخواست نمی‌کند، احتمال تاخیر گفتاری ناشی از اوتیسم وجود دارد.
تاخیر گفتار و گفتار درمانی
قطعا موثرترین راه حل برای درمان اوتیسم یا تاخیر گفتار، استفاده از گفتاردرمانی است. زمانی که یک کودک در فهمیدن زبان مشکل دارد، نقص‌های ادراکی- زبانی به وجود می‌آیند. از سویی دیگر یک اختلال بیانی- زبانی زمانی اتفاق می‌افتد که فرد در برقراری ارتباط کلامی مشکل دارد.
تاخیر زبانی نوعی از اختلال ارتباطی است که کودک می‌تواند زمانی که به معیارهای رشدی در زمان مناسب نمی‌رسد، تجربه کند. زبان کودک نیز مثل گفتار ممکن است کندتر از سایر کودکان رشد کند. تاخیر زبانی نیز می‌تواند بیانی، ادراکی یا ترکیبی از این دو باشد. در بهترین کلینیک گفتاردرمانی کرج بعد از ارزیابی کودک توسط گفتاردرمانگر، روش درمانی اختصاصی طراحی می‌شود که بر روی تقویت نقاط قوت و تهیه برنامه رشد تمرکز دارد. در ادامه به برخی از روش‌های درمانی برای درمان تاخیر گفتار با گفتاردرمانی اشاره می‌کنیم:
- آموزش نحوه تاثیر گذاری کلمات و ترتیب کلمات در معنای جملات
- توسعه دایره لغات
- شناسایی کلمات مترادف
- آموزش معنای کلمات و توسعه استفاده از زبان
- شناسایی نقش جزئیات، ایده‌های اصلی، کاراکترها و … در دستور زبان
- شناسایی عوامل و آثار آنها بر تاخیر زبانی و گفتاری
- آموزش استفاده از قیدها، کلمات جمع، کلمات منفی، سوال و فعل‌هایی با زمان‌های مختلف
کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی باقرزاده با استفاده از جدیدترین تکنیک‌ها و تجهیزات قادر است اوتیسم و تاخیرگفتار را در سریع‌ترین زمان ممکن تشخیص داده و برای درمان اقدام کند. این کلینیک علاوه بر خدمات کلینیکی، خدمات کاردرمانی و گفتاردرمانی در منزل را نیز به مددجویان ارائه می‌کند برای دسترسی بیشتر به اطلاعات مربوط به اوتیسم یا تاخیر گفتاری و استفاده از خدمات بهترین کلینیک گفتاردرمانی کرج، توصیه می‌کنیم با کلینیک باقرزاده تماس برقرار نمایید.
