تعریف :
توجه اشتراکی توانایی برقراری ارتباط اجتماعی در نوزادی است که در طی روند رشد کودک بالغ میشود. توجه اشتراکی به کودک اجازه میدهد تا نگاه خود را بین شی یا اتقاقی که یک فرد دیگر نشان میدهد هماهنگ کند. برای مثال کودکA دنبال یک سگ است. کودک B وارد میشود، کودک A با نگاه کردن به کودک میخواهد کودک B را درگیر کند، تماس چشمی، دنبال نگاه و احتمالا نشان دادن سگ در این روند بسیار اهمیت دارد.
اگرچه رشد کودکان براساس تفاوت های فردی متفاوت است اما کودکان معمولا از طریق توالی های نرمال رشد اجتماعی بالغ میشوند. این مهارت در ارتباط باتقلید، یادگیری زبان و گفتار ؛شناخت اجتماعی؛درک هیجانات اجتماعی و بازی های اشتراکی است. توجه اشتراکی زمانی اتفاق می افتد که دونفر به یک چیز توجه می کنند. یک قسمت از توجه اشتراکی زمانی اغاز می شود که فرد کاری را انجان میدهد. تا یک نفر دیگر را از وقوع ان اتفاق با حضور یک شی اگاه کند .
روش های شروع توجه اشتراکی :
کلماتی مانند: هی مامان/یا نگاه کن .اشاره یا نشان دادن یک شی روش های غیر کلامی برای جلب نظر نگاه چشم.برای مثال کودک به یک عروسک نگاه میکند. بعد به شما نگاه میکند گویی میخواهد بگوید. این همان چیزی ست که میخواهم به تو نشان دهم. پاسخ دادن به دیگران جنبه مهم توجه اشتراکی است.
مثلا کودک دارد با اسباب بازی اش بازی میکند. اگر صدایش بزنید به شما نگاه میکند. یا کودک در چیزی که میخواهید به اونشان دهید مشارکت میکند. مثلا وقتی در اتاق به چیزی اشاره می کنید کودک با چشمان خود نظر شما را دنبال میکند. درواقع کودک تلاش شما را برای درگیری با او صحبت با او و یا بازی با او درک میکند و استقبال میکند. در توجه اشتراکی کودک، شما و شی/اتفاق سه شرکت کننده در اشتراک توجه هستید .
علایم کودکان کودکان با نقض در توجه اشتراکی :
کودکان نوپایی که در این مهارت مشکل دارند.در پاسخ به صحبت های شما، پوسچرهای بدنی و چهره شما و حتی اعمال شما(مانند اشاره شما به چیزی برای نگاه کردن کودک)واکنشی نشان نمیدهند. به نظر میرسد از دیگران دوری میکنند یا انچه به انها گفته شده است را نادیده میگیرند. به اسم خود یا سایر دستورات توجهی ندارند.
به چیزهایی که خودشان نیاز دارند علاقه دارند. در غیر اینصورت توجه و علاقه ای به سایر محرکات ندارند. بزرگسالان برای جلب نظر انها به سختی تلاش میکنند. کودکان دارای مشکلات توجه اشتراکی از روش های بالغانه برای جلب نظر دیگران استفاده نمیکنند. برای مثال کودک ۱۲ماهه با مشکل توجه اشتراکی وقتی اتفاقی بیفتد گریه میکند اما سعی نمیکند. بگوید چه اتفاقی افتاده است.این وضعیت را با یک کودک یکساله نرمال مقایسه کنید. معمولا در چنین شرایطی سعی میکند فعالیت های والدین رابرای رسیدن به آنچه میخواهد هدایت میکند، به والدین نگاه میکند. به انها اشاره میکند یا انها را راهنمایی میکند.
سپس هر روشی را ادامه میدهد تا مطمین شود. مادر یا پدر درخواست او را متوجه شده اند. حتی قبل از صحبت کردن. مسئله ای جدی کودک با اختلال در این نوع توجه با ان روبرو میشود. زمانی است که با مهارت های اجتماعی دیگر مانند برقراری تماس چشمی با دیگر افراد، درک و یا به اشتراک گذاری حالت های هیجانی هنگام تعامل با دیگران است.
درمان مشکلات توجه در کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی فاطمه باقرزاده:
کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی فاطمه باقرزاده در کرج با استفاده از تست های استاندارد ارزیابی توجه و تکنیک های درمانی مبتنی بر اصول عصب – شناختی رشد توجه در کودکان با بهره گیری از متخصصین با سابقه در زمینه کاردرمانی ذهنی آماده ارائه خدمت رسانی به کودکان دلبندتان می باشد.
