معنی عبارت خود تحریکی در واقع رفتاری است که فرد برای آرام کردن و تحریک خودش انجام می‌دهد. این رفتار گاهی اوقات با عبارت رفتار تکراری نیز شناخته می‌شود. رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم، معمولاً شامل رفتارهایی مثل دست زدن یا تکان خوردن هستند. رفتارهای خود تحریکی یک نشانه بارز اوتیسم هستند. در واقع یکی از علائم شایع اوتیسم همین گونه رفتارهاست.
اغلب افراد رفتارهای خودتحریکی را به طرق مختلفی انجام می‌دهند. این افراد ممکن است مدادشان را به زمین بزنند، ناخن‌هایشان را گاز بگیرند و یا موهایشان را بپیچانند. معمولاً رفتارهای تکراری اوتیسم شدیدتر هستند. این رفتارها در افراد اوتیسمی از نظر نوع، تعداد و وضوح متفاوت‌اند.
ما در این مطلب قصد داریم در مورد علل رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم صحبت کنیم. همچنین راه‌حل‌هایی را برای مدیریت این رفتارها پیشنهاد می‌کنیم. کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی بهترین کلینیک کاردرمانی کرج است که با کادر درمانی حرفه‌ای بهترین نتایج را برای شما در پی دارد. با ما همراه باشید.
چه رفتارهایی به عنوان رفتارهای خود تحریکی شناخته می‌شوند؟
رفتارهای خودتکراری همگی رفتارهای تکراری هستند که اغلب به این بستگی دارند که فرهنگ ما چه چیزی را می‌پذیرد. مثلا در ایالات متحده جویدن ناخن یا چرخاندن موها معمولاً خیلی مشکلی ندارند. اگرچه رفتارهایی مثل دست زدن بدون وقفه واقعا مشکل دارند.
رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم معمولا شامل رفتارهایی مثل:
- دست زدن و تکان دادن مکرر دست ها
- چرخیدن
- تپیچ و تاب خوردن
- تکرار کلمات و عبارات تکراری
هیچ دلیلی وجود ندارد که یک رفتار پذیرفته می‌شود و یک رفتار پذیرفته نیست،البته برخی رفتارهای خود تحریکی ممکن است نشانه مشکلات ذهنی باشند (کسانی که اوتیسم ندارند).
برای مثال افراد مبتلا به اوتیسم صداهای بلندی تولید می‌کنند که به نظر ممکن است حتی خطرناک باشد. برخی به خودشان ضربه می‌زنند یا حتی سرشان را به جایی می‌کوبند. این نوع رفتارهای خود تحریکی می‌توانند مشکل ساز شوند.
بیشتر بخوانید: اوتیسم در بزرگسالان
علت رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم
همانطور که گفتیم خود تحریکی اغلب به عنوان یک علامت اوتیسم در نظر گرفته می‌شود؛ اما دقیقا مشخص نیست که چرا! اغلب کارشناسان معتقدند این رفتارها ابزاری برای آرام سازی و منظم کردن کودکان مبتلا به اوتیسم است.
بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم اختلالات پردازش حسی هم دارند. این بدان معناست که به صورت متفاوتی به صداها، لمس بافت‌ها و بوها پاسخ می‌دهند. این احساسات ممکن است برای آنها ناراحت کننده باشد. بنابراین نیاز به آرام سازی ممکن است برای جبران این آزارهای حسی باشد. به عقیده کارشناسان رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم به منظور کمک به آنها برای کنار آمدن با احساسات قدرتمند و منفی مثل احساسات زیر صورت می‌گیرد:
- افسردگی
- ترس
- خشم
- هیجان
- پیشبینی کردن آینده
و …
افراد مبتلا به اوتیسم است رفتارهای خود تحریکی را به منظور کمک به کنترل احساسات ناشی از محرک‌هایی مثل موارد زیر انجام دهند:
- سر و صدا
- حرارت
- نور
برخی از کودکان اوتیسمی ممکن است مثل افرادی که مشکلات ذهنی دارند این رفتارها را خارج از عادت انجام دهند. گاهی اوقات رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم می‌تواند مفید باشد. خود تحریکی امکان کنترل موقعیت‌های مختلف را برای کسی که اوتیسم دارد و با مشکلات گوناگونی مواجه است فراهم ی‌کند. البته گاهی اوقات رفتارهای خود تحریکی یک مشکل است و فرد ممکن است مزاحم دیگران شود یا به کسی آسیب بزند.
کسانی که به صورت ذهنی خود تحریکی دارند، تنها در موقعیت‌های خاص این رفتارهای تکراری را بروز می‌دهند. آنها از رفتارهای خود آگاهاند و می‌توانند این رفتارها را با استفاده از راه‌های مشخصی کنترل کنند. اما اغلب رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم اصلاً قابل کنترل نیست و آنها از رفتار خود آگاه نیستند. بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است در ساعات اولیه روز رفتارهای خود تحریکی را نشان دهند و متوقف کردن آنها باعث ایجاد استرس برای آنها شود.
به طور کُلی کودکان مبتلا به اوتیسم رفتارهای خودتحریکی و تکراری را به منظور مدیریت احساسات خود به خصوص تحت استرس بروز می‌دهند. با بهترین کلینیک کاردرمانی کرج همراه باشید.
چه زمانی رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم به مشکل تبدیل می‌شود؟
رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم معمولاً بی‌ضررند. اگرچه گاهی اوقات این رفتارها ممکن است مشکل ساز شوند؛ مثلاً:
- زمانی که رفتارهای خود تحریکی ثابت می‌شوند. خود تحریکی ثابت و همیشگی ممکن است فرد مبتلا به اوتیسم را از ارتباط با دیگران باز دارد. کسانی که بیش از حد این رفتارهای تکراری را انجام می‌دهند، ممکن است از فعالیت‌های روزانه خود باز بمانند. این افراد ممکن است از محیط‌های عمومی مثل مدرسه و محل کار به همین دلایل باز بمانند.
- زمانی که این رفتارها باعث ایجاد مزاحمت برای دیگران می‌شوند. در برخی موارد رفتارهای خود تحریکی باعث ناراحت شدن دیگران می‌شوند. در یک کلاس درسی کودکی که به خودش ضربه می‌زند قطعاً باعث حواس پرتی و ایجاد مزاحمت برای سایر کودکان می‌شود. این رفتارها گاهی اوقات ممکن است ترسناک باشند.
- زمانی که توجه منفی دیگران را جلب می‌کند. رفتارهای خود تحریکی در افراد اوتیسمی ممکن است باعث خارج شدن آنها از فضاهای اجتماعی شود. در واقع این رفتارها بازخوردهایی ایجاد می‌کنند که باعث می‌شود از اجتماع زده شود.
- زمانی که این رفتارها باعث آسیب رسیدن به خود فرد یا افراد دیگر می‌شوند. رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم اغلب کنترل شده نیستند و فردی باید همیشه مراقب این رفتارها باشد. برای ارتباط بهتر با کودکان اوتیسم و کنترل رفتارهای تکراری با بهترین کلینیک کاردرمانی کرج همراه باشید.
کنترل رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم
تا زمانی که رفتارهای خود تحریکی خطرناک نباشند، دلیلی وجود ندارد که از آنها جلوگیری کنیم. البته گاهی اوقات این رفتارها باید مدیریت شوند. بسیار سخت است که رفتارهای تکراری و خود تحریکی را تغییر دهیم. این رفتارها ابزاری برای کنترل احساسات ناخوشایند هستند. فشار به کودکان برای کنترل رفتارهای تکراری اش ممکن است باعث آسیب به آنها شود.
مدیریت و کنترل رفتارهای خود تحریکی باید به آرامی آغاز شوند. نیازهای فرد باید در اولویت قرار بگیرند. تکنیک‌های کنترلی شامل:
آنالیز رفتاری (ABA). این رفتار درمانی‌ها می‌توانند باعث توقف بعضی از این رفتارها یا متعادل شدن آنها شوند.
کار درمانی می‌تواند یک رژیم احساسی ایجاد کند. یک رژیم احساسی شامل فعالیت‌هایی می‌شود که ممکن است باعث کاهش نیاز فرد مبتلا به اوتیسم، به رفتارهای تکراری شود. برای استفاده از این تکنیک می‌توانید به بهترین کلینیک کاردرمانی کرج یعنی کلینیک فاطمه باقرزاده مراجعه کنید.
در برخی موارد رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم با استفاده از دارو کاهش می‌یابند. به عنوان مثال درمان اضطراب به کاهش رفتارهای تکراری کمک می‌کند.
برخی از افراد مبتلا به اوتیسم می‌توانند تغییر رفتارهای تکراری را بیاموزند. به عنوان مثال آنها می‌توانند بیاموزند که به جای ضربه زدن به اشیاء مختلف، یک توپ استرس را فشار دهند. آنها همچنین می‌توانند بیاموزند که رفتارهای تکراری را تنها در خانه انجام دهند.
بیشتر بخوانید: علائم اوتیسم
سخن پایانی
رفتارهای خود تحریکی و تکراری در کودکان اوتیسم به ندرت خطرناک‌اند. اگرچه این رفتارها می‌توانند مشکلات دیگری را اضافه کنند. مثلاً این رفتارها در کودک ممکن است باعث خجالت زده شدن والدین یا خواهر و برادران او شود. همچنین این رفتارها ممکن است باعث از بین رفتن تمرکز معلمان آنها شود. ضمناً گاهی اوقات ممکن است این رفتارا برای دوستان و همکاران فرد تمسخر آمیز باشد.
افراد مبتلا به اوتیسم و خانواده‌هایشان باید درباره اینکه چقدر از این رفتارهای خود تحریکی برایشان مجاز است تصمیم بگیرند. کاهش رفتارهای تکراری ممکن است مقدور باشد اما از بین بردن همه آنها غیر ممکن است. والدین کودکان باید کاردرمانی را جعت کنترل رفتارهای خود تحریکی شروع کنند و تا زمان بهبود علایم یاد بگیرند که این رفتارها را از سوی عزیزانشان بپذیرند. این کار ساده نیست. اگر کنار آمدن با این قضیه برایتان مشکل است، توصیه می‌کنیم حتما با یک کاردرمان متخصص صحبت کنید. حتی چند جلسه مشاوره ساده می‌تواند به شما در کنترل احساسات و خستگی‌تان کمک کند.
کلینیک کاردرمانی فاطمه باقرزاده به عنوان بهترین کلینیک کاردرمانی کرج، با استفاده از به‌روزترین تکنیک‌ها و تجهیزات پیشرفته خود می‌تواند به شما در درمان و کنترل اوتیسم کمک کند. برای کسب مشاوره کافی است با شماره تماس درج شده در بخش تماس با ما ارتباط برقرار نمایید. با تشکر.
